Victorian Style

สมัยวิกตอเรีย หรือ ยุควิกตอเรีย 

 ของสหราชอาณาจักรเป็นจุดสูงสุดของการปฏิวัติอุตสาหกรรมและเป็นยุคสูงสุดของจักรวรรดิอังกฤษซึ่งตรงกับสมัยการปกครองของสมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรียระหว่างปี ค.ศ. 1837 ถึงปี ค.ศ. 1901 

นักวิชาการถกเถียงกันว่าสมัยวิกตอเรียควรจะเริ่มตั้งแต่ ค.ศ. 1832 สมัยวิกตอเรียเริ่มต่อจาก “สมัยรีเจ็นซี” (Regency era) และตามด้วย “สมัยเอ็ดเวิร์ด” ระยะหลังของสมัย “สมัยวิกตอเรีย” ตรงกับสมัย “Belle Époque” บนผืนแผ่นดินใหญ่ยุโรปและของประเทศที่ไม่ใช้ภาษาอังกฤษ

สมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรีย 

ค.ศ. 1837–ค.ศ. 1901

  

   

ยุคสมัยในประวัติศาสตร์อังกฤษ

สมัยทิวดอร์	(ค.ศ. 1485–1603)
สมัยเอลิซาเบธ	(ค.ศ. 1558–1603)
สมัยสจวต	(ค.ศ. 1603–1714)
สมัยจาโคเบียน	(ค.ศ. 1603 – 1625)
สมัยคาโรไลน์	(ค.ศ. 1625—1642)
สมัยจอร์เจียน	(ค.ศ. 1714–1830)
สมัยรีเจ็นซี	(ค.ศ. 1811–1820)
สมัยวิกตอเรีย	(ค.ศ. 1837—1901)
สมัยเอ็ดเวิร์ด	(ค.ศ. 1901–1910)

ศิลปะวิคตอเรีย (Victorian)  

 ซึ่งจะเน้นลวดลายธรรมชาติของดอกไม้ใบไม้คล้ายๆกับ Art Nouveauแต่ Victorian 

จะยึดถือรายละเอียดในธรรมชาติมากกว่ามีการคลี่คลายแบบและลวดลายน้อยกว่า ของ Art Nouveau 

ยังนิยมนำไปประยุกต์ในการตกแต่ง สร้างบ้านที่เป็นแบบยุโรป

นอกจากนี้ลวดลายก็จะมีการเน้นไปทางผู้หญิงและแต่การแต่งกายในแถบ

ยุโรปสมัยก่อนที่เป็นชุดกระโปรงยาวจีบ สวมหมวก รองเท้าบูทสูง เป็นต้น

รูปแบบนี้สะท้อนให้เห็นถึงสถาปัตยกรรมและศิลปะแบบอังกฤษผสมกับแบบฝรั่งเศส

โดยตั้งชื่อ Style ในภายหลังเพื่อยกย่องกษัตริย์ผู้ครองราชย์ในขณะนั้น

สถาปัตยกรรมวิคตอเรีย

             สถาปัตยกรรมยุควิคตอเรียน เป็นรูปแบบสถาปัตยกรรมที่เกิดขึ้นในช่วงกลางจนถึงปลายศตวรรษที่ 19 ซึ่งจะตรงกับช่วงรัชสมัยของพระนางเจ้าวิคตอเรีย แห่งอังกฤษ 

             รูปแบบของสไตล์ที่เกิดขึ้นคือการย้อนกลับไปหาความงามในอดีต เช่น ยุค กอธิค โรมาเนสก์ คลาสสิก บาโรค และร็อคโคโค


              เนื่องจากการปฏิวัติอุตสาหกรรมในช่วงต้นศตวรรษ ทำให้เกิดการพัฒนาวัสดุในการก่อสร้าง การผลิตด้วยช่างฝีมือถูกแทนที่ด้วยเครื่องจักรเพื่อตอบสนองความต้องการของคนจำนวนมาก
แปลนของอาคารก็มีการเปลี่ยนแปลงจากการเป็นรูปทรงสี่เหลี่ยม มาเป็นแบบอสมมาตร และภายนอกอาคารที่ซับซ้อนขึ้น สีสันสดใส รูปทรงโค้งงอ

Queen Anne Victorian House

                อังกฤษเป็นผู้นำในการปฏิวัติอุตสาหกรรมในงานจัดแสดงงานครั้งยิ่งใหญ่ทั่วโลกในปี ค.ศ.1851 โดยอาคารที่ก่อสร้างขึ้นมาคือ ครัสตัลพาเลซ ออกแบบโดย SIR JOSEPH PAXTON มีจุดประสงค์เพื่อใช้ในจัดแสดงงานและแสดงศักยภาพทางเทคโนโลยี การออกแบบและก่อสร้างของอังกฤษ

Crystal Palace transept at Great Exhibition of 1851

                  ช่วงเวลาของการพัฒนาบ้านแบบนี้ขึ้นมา ขึ้นอยู่ในยุควิคตอเรียน(Victorian era , 1837 - 1901) ซึ่งเป็นยุคที่ประเทศอังกฤษปกครองโดยราชินีวิคตอเรีย(Queen Victoria) โดยในยุคนี้ประเทศอังกฤษค่อนข้างสงบสุข มีการขยายอาณานิคมออกไปกว้างขวางและมั่นคง จึงส่งผลทำให้สภาพเศรษฐกิจที่ดี 
                 การผลิตเริ่มเข้าสู่ยุคปฏิวัติอุตสาหกรรม มีการอพยพเข้าเมืองมาก จึงทำให้เกิดชนชั้นกลางที่มีฐานะดีขึ้นและต้องการบ้านอยู่อาศัยในเมืองประกอบกับภาษีด้านวัสดุก่อสร้างประเภทอิฐและกระจกลดลง ทำให้ราคาวัสดุเหล่านี้ถูกลงและมีมาตรฐานทางอุตสาหากรรม จึงทำให้บ้านยุคนี้ใช้วัสดุอิฐก่อมาก

Watkins F. Nisbet House, 1878

บ้านสไตล์วิกตอเรียได้รับอิทธิพลจากรูปแบบสถาปัตยกรรมที่มีมาก่อนหน้านี้ เช่น สไตล์อิตาเลียน(Italianate Style) สไตล์โกธิค(Gothic) นิยมสร้างเป็นแบบเทอเรซเฮาส์(Terrace House) หรือบ้านเราเรียนทาวน์เฮาส์และบ้านเดี่ยว 

Queen Anne Victorian mansion at 143 M Street in Eureka, Northern California.

                ลักษณะงานออกแบบในยุควิตอเรียนที่นิยมมากที่สุดคือ ลักษณะการฟื้นฟูการออกแบบแบบกรีก ซึ่งเห็นได้ในอาคารสาธารณะขนาดใหญ่ ซึ่งถ้ามองอย่างต่อเนื่องยังได้รับอิทธิพลมาจากยุคบาโรคมากกว่า

สถาปัตยกรรมจะเป็นแบบแต่งองค์ทรงเครื่องเยอะๆ  ในตอนต้นของยุควิตอเรียนการออกแบบยังเป็นไปในรูปแบบเรียบง่ายแต่ภายหลังจากการเกิดสงครามกลางเมืองขึ้นในประเทศ สถาปัตยกรรมก็มีรูปแบบที่ซับซ้อนขึ้น

Classic Cabbagetown Victorian (Ontario, Canada)

บ้านแบบวิกตอเรียอาจะประกอบด้วยองค์ประกอบรายละเอียดจากหลายสไตส์ หลายยุค นำมาดัดแปลงที่เป็นที่นิยมในสมัยนั้นมากว่า “Eclecticism” คือ การเลือกใช้แบบผสมผสานให้เกิดความกลมกลืน

Queen Anne Victorian House

              โดยอาจทำเป็นสองถึงสามชั้น มีการตกแต่งภายนอกมากให้ดูหรูหรา มีมุขหน้าประตูทางเข้าซึ่งบางหลังทำเป็นรูปโค้ง อาจทำเป็นเฉลียงรอบ ห้องภายในบ้านที่มีลักษณะพิเศษ เช่น ห้องแปดเหลี่ยม หลังคามุงด้วยกระเบื้องดินเผา หน้าต่างที่นิยมใช้เป็นบานกระจกแบบเลื่อนขึ้นบน(Sash Windows) และค่อนข้างมีขนาดใหญ่ โดยการตกแต่งสวยงามแปลกตา

บรรยากาศการตกแต่งภายในบ้านแบบวิกตอเรียจะเน้นไปในทางความรัก ความอบอุ่น ความโรแมนติก ในบ้าน เริ่มตั้งแต่ประตูทางเข้าจะทำให้เด่นด้วยการใช้กระจกสี “สเตนกลาส” ประดับตกแต่งลวดลายดอกไม้ หรือใช้กระจกเจียระไนแต่ละชิ้นประดับเป็นลวดลายงดงาม

ห้องอาหารหรือห้องรับประทานอาหาร นิยมเล่นลวดลายมาก ประดับด้วยโคมไฟระย้า

ห้องนอน ผนังห้องนอนตกแต่งด้วยกระดาษติดผนัง มีบอร์เดอร์คาดโดยรอบเป็นลายใบไม้เน้นฝ้าเพดานห้อง ด้านล่างผนังแต่งด้วยกระดาษติดผนังลวดลายต่างจากผนังท่อนบนมักเป็นลายพวกดอกไม้ ริบบิ้น รูปวิว บัวเพดาน และผนังห้องใช้กระดาษปิดผนังสีสด เล่นลวดลายต่างๆกัน ตรงกลางฝ้าติดแป้นไม้แกะสลัก สำหรับห้อยไฟระย้า 

ประตูทางเข้าโอ่โถง ประดับประดาด้วยกระจกสีเป็นรูปเรขาคณิต

ในตอนต้นยุคสีสันในห้องโดยเฉพาะบริเวณห้องโถงต่อจากทางเข้าจะเป็นสีค่อนข้างหม่น เช่น เทา น้ำเงิน น้ำตาลอมเหลือง สีไม้โอ๊ก หรือแดงเข้ม 

Eclectic Mediterranean Victorian Interior Design Foyer w Stairway.

ต่อมาใช้สีสดมากขึ้น เช่น เทอร์ควอยส์ ม่วงแดง ส้มอ่อน เขียวบรอนซ์ เขียวมะกอก เหลือง ฟ้าหม่น และสีทอง

ภายในห้องนิยมทำเพดานสูง 3-4 ม. ทำให้ดูสูงโปร่งฝ้าเพดานประดับประดาด้วยปูนปั้นแกะสลักดอกไม้ หรือภาพวาดแบบเฟรสโก้ บางทีก็แต่งปิดทับด้วยกระดาษและแผ่นดีบุกอัดลายและติดไฟระย้า

นอกจากนี้ยังนิยมติดกระดาษปิดผนังชนิดที่ติดเป็นขอบโดยรอบ(Borders)  การใช้สีทาผนัง การวาดลวดลายและการใช้วิธีทำสเตนซิลก็เป็นที่นิยมเช่นกัน

พื้น มักจะใช้พรมปูตลอดทั้งห้องทับไปบนพื้นไม้ ซึ่งถ้าไม่ใช้พรมก็นิยมวาดรูปลงบนพื้นหรือไม่ก็ทำลวดลายแบบสเตนซิล และมีการคิดค้นแผ่นลิโนเลียมคล้ายกระเบื้องยางในปัจจุบันมีลวดลายเป็นรูปทรงเรขาคณิต

มีการใช้เสื่อทอจากพืชสำหรับปูที่เฉลียง มีการใช้กระเบื้องเป็นวัสดุที่พื้นบริเวณทางเข้าบ้านในพื้นห้องครัวและห้อง